نزدیک به دو ماه است که با شیوع ویروس کرونا مدارس تعطیل شده و دانش‌آموزان در خانه به سر می‌برند. با حضور دانش‌آموزان در منزل کم‌کم آموزش‌ها به سمت دنیای مجازی رفت تا هم تلویزیون تبدیل به مدرسه شود و هم فضای مجازی کلاس درس باشد، اما در این میان از یک سو مشکل سرعت اینترنت و قطع و وصل آن در کنار هزینه‌های اینترنت مصرفی برای معلمان و دانش‌آموزان و از سوی دیگر عدم دسترسی برخی دانش‌آموزان به ویژه ساکنان مناطق محروم و حاشیه‌ای کشور به آموزش‌های مجازی را باید مهم‌ترین مشکلات در این مسیر دانست.
مشکلات مشترک برای معلمان و دانش‌آموزان
در این روزها برخی مشاغل به شکل دورکاری فعالیت می‌کنند در کنار این نیز آموزش‌ها در بستر فضای مجازی در حال انجام است و تمام این‌ها باعث افزایش میزان مصرف اینترنت شده است و اینکه آیا می‌توانیم پاسخگوی این وضعیت باشیم به ویژه اینکه مسئولان حوزه ارتباطات از اشباع ظرفیت فعلی شبکه موبایل سخن می‌گویند و هم اکنون یکی از سؤالات جدی این است که با این وضعیت سرعت اینترنت کشور، آموزش مجازی دانش‌آموزان چگونه قابل تحقق است و معلمان برای بارگزاری فیلم‌ها و متون و دانش‌آموزان برای دانلود آن‌ها با این وضعیت اینترنت با چه مشکلاتی مواجه‌ هستند؟
آمادگی وزارت آموزش و پرورش برای پایان سال تحصیلی
از سوم اسفندماه مدارس تعطیل شدند که این روند فعلاً تا پایان فروردین ادامه دارد و حتی زمزمه‌هایی از پایان زودهنگام سال تحصیلی شنیده می‌شود. مهرزاد حمیدی معاون وزارت آموزش وپرورش آمادگی وزارت‌خانه‌اش برای  پایان سال تحصیلی و برگزاری امتحانات را رسماً اعلام و بیان کرد: 85 درصد محتوای دروس تدریس شده است و آمادگی داریم سال تحصیلی را به اتمام رسانده و امتحانات را برگزار کنیم و از 15 شهریور دوباره مدارس باز شوند. معاون تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش گفت: سامانه‌ای را برای رصد ایجاد کرده‌ایم و از 107 هزار مدرسه به صورت روزانه گزارش می‌گیریم که 97 هزار مدرسه برنامه‌های خود را گزارش می‌دهند.
سیستم آموزشی کشور تجربه کافی برای مواجهه با چنین مشکلی را نداشت
هر چند محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش نیز چندی پیش اقرار کرد، سیستم آموزشی کشور انتظار و تجربه کافی برای مواجهه با چنین مشکلی را نداشت، اما در این میان پلتفرم اختصاصی آموزش وپرورش برای تشکیل کلاس‌های درس مجازی و حضور معلمان و دانش‌آموزان در این فضا، با عنوان اختصاری «شاد» رونمایی شد و در گام نخست با حضور معلمان و دانش‌آموزان دوره ابتدایی کار خود را شروع خواهد کرد. البته پیش از افتتاح این پلتفرم و تا به امروز، آموزش مجازی دانش‌آموزان به شکل‌های مختلف توسط معلمان پیگیری شد و صدا و سیما نیز برنامه‌های آموزشی مختلفی را طراحی کرد هر چند درباره میزان یادگیری دانش‌آموزان اما و اگرهای بسیاری مطرح است و همین مسئله تردیدهایی را در باب میزان موفقیت این سبک از آموزش‌ها پیش رو می‌نهد.
ترافیک اینترنت باعث می‌شود سرویس‌دهی ضعیف شود
مهدی شرفی سرپرست مرکز برنامه‌ریزی و فناوری اطلاعات وزارت آموزش و پرورش نیز معتقد است: درباره زیرساخت‌های فنی نمی‌توان با یقین صحبت کرد البته این پیام رسان‌ها قبلاً کار کرده بودند، اما باید بررسی کرد که زیرساخت اینترنت کشور برای آموزش 14 میلیون دانش‌آموز جواب می‌دهد یا خیر. به هر حال پارامترهای مختلفی در این حوزه نقش دارند اگر مشاهده کنیم ترافیک اینترنت باعث می‌شود سرویس‌دهی ضعیف شود، وقت را تقسیم می‌کنیم یعنی ساعات آموزش دانش‌آموزان ابتدایی صبح، متوسطه اول ظهر و متوسطه دوم بعدازظهر می‌شود.
پیام‌رسان فضایی برای گفت‌وگوست نه تدریس آنلاین
یکی از معلمان دوره متوسطه در رابطه با مشکلات تدریس از طریق فضای مجازی گفت: کلاس درس آنلاین در کشور ما با آنچه در دنیا مطرح می‌شود، متفاوت است، هم‌اکنون آنچه به عنوان تدریس آنلاین برای دانش‌آموزان مطرح می‌شود، تشکیل گروه در یک پیام‌رسان است، آیا پیام‌رسان قابلیت تدریس آنلاین دارد؟! پیام‌رسان فضایی برای گفت‌وگوست نه تدریس آنلاین. او معتقد است که برای تدریس آنلاین به نرم‌افزاری نیاز است که همزمان معلم و دانش‌آموز به آن دسترسی داشته باشند و در آنجا امکان گفت‌وگوی دوطرفه و بازخوردگیری از دانش‌آموزان فراهم باشد، هم‌اکنون دانشگاه‌ها برای تدریس آنلاین از نرم افزار Adobe برای تشکیل کلاس‌های درس آنلاین استفاده می‌کنند، اما اگر بخواهیم از این نرم‌افزارها که قابلیت تشکیل کلاس درس آنلاین را دارند در آموزش وپرورش استفاده کنیم شاید بسیاری از دانش‌آموزان و حتی معلمان شیوه استفاده از آن را ندانند.
 این معلم براین باور است که برای آموزش مجازی و تشکیل کلاس‌های درس آنلاین نیاز است تا به معلمان آموزش‌های لازم در قالب دوره‌های ضمن خدمت حضوری ارائه شود. از طرفی در برخی مناطق روستایی و محروم کشور خانواده‌ها هزینه تهیه موبایل هوشمند را ندارند یا اینکه در آنجا دسترسی به اینترنت وجود ندارد.
 

ایرنا: رئیس سازمان بهزیستی کشور گفت: از دو هزار و ۵۳۱ مرکز نگهداری سالمندان، معلولان و معتادان، تاکنون ۴۵ مرکز به ویروس کرونا آلوده شده‌اند که ۱.۷ درصد کل مراکز بهزیستی کشور را تشکیل می‌دهد. وحید قبادی دانا افزود: از میان مراکز سالمندان و معلولان، ۳۰ مرکز و مراکز سالمندان نیز از ۳۰۵ مرکز ۲۳ مرکز آلوده شده است. از ۵۵ نفری که فوت شده‌اند، ۷۱ درصد سن بالای ۷۰ سال و ۲۷ درصد سن بالای ۹۰ سال داشته‌اند. وی ادامه داد: از ۱۰ هزار کودک بی‌سرپرست و بدسرپرست که در مراکز ما هستند، هیچ آمار فوتی نداشتیم. البته هفت مورد مثبت ابتلا به کرونا بودند که بهبود یافته‌اند. قبادی دانا گفت: با شروع کرونا در چین، پنجم بهمن ماه نخستین بخشنامه به بیش از دو هزار و ۵۰۰ مرکز تحت پوشش سازمان بهزیستی که به طور شبانه‌روزی از سالمندان و معلولان و معتادان نگهداری می‌کنند، ابلاغ شد.
 

 ایرنا: رئیس کمیته امداد امام خمینی (ره) از راه‌اندازی آزمایشی سامانه سخا (سامانه خیر و احسان) به آدرس اینترنتی Sakha.razaviemdad.ir خبر داد و گفت: پس از رفع نواقص و اشکالات احتمالی، اطلاعات اشخاص آسیب‌پذیر ناشی از بیماری ویروس کرونا در سراسر کشور جمع‌آوری، طبقه‌بندی و در اختیار دستگاه‌های مربوط قرار خواهد گرفت. سیدمرتضی بختیاری افزود: در اجرای عملیات رزمایش ملی بخشش ایرانیان کمیته امداد خراسان‌رضوی با همکاری متخصصان امر در این استان سامانه سخا را به صورت آزمایشی با هدف جمع‌آوری اطلاعات فردی اشخاص آسیب‌پذیر ناشی از ویروس کرونا راه‌اندازی کرده که اطلاعات یادشده علاوه بر اینکه به صورت آنلاین در اختیار دستگاه‌های مربوطه قرار خواهد گرفت موجب رسیدگی دقیق و منظم به افراد نیازمند واقعی و مانع سوءاستفاده برخی افراد فرصت‌طلب خواهد شد. وی افزود: این طرح پس از شناسایی و رفع هر گونه اشکال فنی و نواقص احتمالی به زودی در سراسر کشورعملیاتی خواهد شد.
 

تست سریع کرونا در ایران تولید شد
خبرآنلاین: سخنگوی وزارت بهداشت، گفت: تست شناسایی آنتی بادی کووید ۱۹ و تست سریع کرونا بر اساس شناسایی آنتی بادی در ایران تولید شد و به زودی در دسترس قرار می‌گیرد. کیانوش جهانپور در یادداشتی در فضای مجازی، نوشت: با تلاش فناوران و شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی به زودی تست شناسایی آنتی بادی کووید ۱۹ و تست سریع کرونا بر اساس شناسایی آنتی بادی، در دسترس خواهد بود. این روش‌های تشخیص سریع، کم هزینه و فراگیر، اجرای مرحله‌ای فاصله‌گذاری هوشمند را در هفته‌های آتی تسهیل خواهد کرد. با توجه به اینکه هنوز دارو و واکسن برای درمان و پیشگیری از ابتلا به کرونا و بیماری کووید ۱۹ در دنیا تولید نشده است، بهترین روش برای مهار این اپیدمی که امکان فعالیت اجتماعی و بازگشایی مشاغل را فراهم می‌کند، همگانی شدن تست سریع کرونا و در دسترس بودن امکان آزمایش وجود آنتی بادی کووید ۱۹ در بدن افراد است.

دیوان عالی حکم نجفی را نقض کرد
مهر: وکیل مدافع محمدعلی نجفی از نقض حکم موکلش از سوی دیوان عالی خبر داد. حمیدرضا گودرزی افزود: این حکم نقض و به شعبه هم عرض ارسال شده است و وقتی به شعبه هم عرض ارسال می‌شود بدین معنی است که دیوان عالی حکم را از نظر ماهیتی قبول ندارد. گودرزی ادامه داد: امیدوارم با توجه به نقض حکم از سوی دیوان عالی، با دادرسی مجدد اتفاقات خوبی در این پرونده بیفتد چرا که حرف ما هم از ابتدا این بود که قتل شبه عمد است.
وی در پاسخ به این سؤال که نجفی مشمول مرخصی می‌شود یا خیر؟ گفت: با توجه به اینکه موکل هنوز محکومیت قطعی ندارد مشمول مرخصی نمی‌شود، اما با توجه به اینکه وثیقه دارد و همچنین از بیماری زمینه‌ای رنج می‌برد، امیدوارم در کمیته‌ای که قرار است برای بررسی وضعیت برخی از زندانیان تشکیل شود، این موضوع هم بررسی و ایشان مشمول مرخصی‌های اخیر شود.

«دلبر» و «کوشکی» هم به سمنان می‌روند
مدیرکل محیط‌زیست سمنان با بیان اینکه برای اجرای پروژه انتقال یوزهای پارک پریسان قصد پنهان‌کاری نداشتیم، اظهار داشت: «دلبر» و «کوشکی» هم به سمنان منتقل می‌شوند. امیر عبدوس در خصوص اجرای طرح تکثیر در شرایط نیمه اسارت یوزپلنگ آسیایی که با انتقال یوز ماده جوان «ایران» هفته گذشته کلید خورد، گفت: پروژه انتقال این یوز ماده با موفقیت و منطبق با اصول علمی و با حضور تیم دامپزشکی انجام شده است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه درباره تصمیم سازمان به اجرای این طرح از آذرماه سال گذشته با برخی رسانه‌ها گفت‌وگو کرده‌ام، ابراز داشت: به دلیل حساسیت‌هایی که در زمان انتقال وجود دارد و استرس بالایی که به حیوانات منتقل می‌شود در همه موارد مشابه در جهان سعی می‌شود، در زمان بیهوشی مانند اطاق عمل کسی در محل نباشد، و به همین جهت رسانه‌ها برای گزارش انتقال دعوت نشدند و تصمیم بر این شد گزارش لحظه‌ای آن توسط روابط عمومی سازمان و از تمام کانال‌های ارتباطی اطلاع‌رسانی عمومی شود. مدیرکل محیط زیست استان سمنان با بیان اینکه از ۷۵ مورد انتقال یوزها در جهان تا به حال ۲۵ مورد تلف شده‌اند و ریسک زیادی در این پروژه‌ها وجود دارد، اظهار داشت: به دلیل شرایط خاص و ضرورت انجام یکسری آزمایشات بالینی ما خودمان هم به طور قطعی نمی‌دانستیم انتقال چه زمانی صورت می‌گیرد.

اعلام زمان ثبت‌نام مشمولان متقاضی امریه سربازی
بنابر اعلام امور اداری و استخدامی کارکنان اداری قوه قضائیه زمان ثبت‌نام مشمولان متقاضی امریه سربازی در قوه قضائیه، تیرماه اعلام شد. بنابر اعلام امور اداری و استخدامی کارکنان اداری قوه قضائیه، در حال حاضر فقط مشمولان اعزامی تیرماه مجاز به ثبت نام هستند و زمان ثبت نام متقاضی امریه اعزام 01/04/1399 از روز دوشنبه مورخ 25/01/1399 آغاز می‌شود و تا ساعت 16:00 بعد از ظهر روز یکشنبه مورخ 31/01/99 پایان می‌پذیرد.
لازم به ذکر است، استان‌هایی که قابل دسترسی نیستند، سهمیه امریه آن‌ها به اتمام رسیده و به هیچ وجه امکان پذیرش و ثبت نام اعزام تیرماه در استان‌های مذکور وجود ندارد. متقاضیان واجد شرایط می‌توانند در تاریخ مقرر با مراجعه به سامانه ثبت‌نام مشمولان متقاضی امریه سربازی در قوه قضائیه به نشانی www.amrie.qazahrm.ir نسبت به ثبت‌نام اقدام کنند. در هنگام ثبت‌نام فیلدها را با دقت کامل تکمیل کرده و سپس کلیه مدارک اعلام شده را به صورت یکجا در یک فایل pdf پیوست کند. شایان ذکر است؛ در خصوص افرادی که ثبت نام‌شان کامل نبوده اقدامی میسور نیست.
 

 اعضای شورای شهر تهران پس از استماع گزارش مجتبی یزدانی معاون خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری تهران درباره عملکرد این معاونت در مقابله با کرونا نکاتی را ارائه دادند. در ابتدا شهربانو امانی عضو کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران با اشاره به بازدیدی که از سازمان بهشت‌زهرا داشت، گفت: اولویت معاونت، مراقبت جانی از سرمایه انسانی پرسنل شهرداری است.
 وی ادامه داد: معاونت خدمات شهری یکی از پرفایده‌ترین زیرمجموعه‌های شهرداری تهران است که باید علاوه بر لحاظ مراقبت‌های جانی، اعلام شود که چند نفر به این بیماری مبتلا شده‌اند. در ادامه حجت نظری عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران نیز درباره نحوه آبیاری فضای سبز و کاشت درختان سوزنی برگ به معاونت خدمات شهری تذکر داد. وی همچنین تأکید کرد که شیوع کرونا باید فرصتی باشد تا ما به سمت فروش غیرحضوری برویم. در ادامه احمد مسجدجامعی عضو دیگر کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران گفت: همان‌طور که برای جان‌باختگان حادثه پلاسکو، برخی اقدامات حمایتی انجام شد باید برای جان‌باختگان ویروس کرونا در شهرداری نیز اقداماتی انجام شود.
 وی با تأکید بر گسترش فعالیت اطلاع‌رسانی از سوی خود شهرداری تهران برای انعکاس فعالیت‌هایش افزود: روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها هر کدام کار خودشان را انجام می‌دهند. شهرداری تهران برای انعکاس عملکردش باید خود وارد عمل شود. مسجدجامعی همچنین با اشاره به جمع‌آوری و دفن زباله‌های بیمارستانی توسط شهرداری تهران گفت: شهرداری تهران در این مدت وظیفه جمع‌آوری و دفن پسماندهای عفونی بیمارستان‌ها را بر عهده گرفته، اما باید حواسمان باشد که این وظیفه برعهده شهرداری تهران نیست و پس از گذر از ویروس کرونا، این موضوع برای مراکز درمانی و همچنین شهرداری تهران تبدیل به سنت و رویه نشود. در ادامه زهرا صدراعظم نوری رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران نیز از اقدامات معاونت خدمات شهری و سایر حوزه‌های درگیر تشکر کرد و با اشاره به ضرورت بسته ماندن بوستان‌های تهران گفت: هنوز دستورالعملی برای بازگشایی بوستان‌ها ابلاغ نشده و این بوستان‌ها همچنان تعطیل هستند، اما بهتر است معاون خدمات شهری بار دیگر درباره این موضوع، از ستاد ملی کرونا استعلام بگیرد.
وی ادامه داد: اگر بناست بوستان‌ها بازگشایی شوند، حتماً باید پروتکل و دستورالعملی برای آن وجود داشته باشد. در ادامه مجید فراهانی رئیس کمیته بودجه و نظارت شورای شهر تهران نیز به کندی روند آنلاین شدن خدمات شهری در تهران انتقاد کرد. وی گفت: بسیاری از بخش‌های کوچک خصوصی توانسته‌اند خدمات خود را آنلاین کنند و در این راه موفق هم بوده‌اند، اما فروشگاه شهروند، سازمان میادین میوه و تره‌بار و حتی بخش آگهی‌های همشهری هنوز به این مهم دست نیافته‌اند. در ادامه محمد علیخانی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران نیز از سازمان بهشت‌زهرا به دلیل پنهان‌کاری در ارائه تعداد آمار فوتی‌ها بر اثر کرونا و مبتلایان انتقاد کرد.
 وی افزود: زمانی که با آقای خال تماس می‌گیرم که آمار را به من بدهند، وی شفاهی، غیرمستند و با اکراه آمار می‌دهند. علیخانی بیان کرد: اعضای شورای شهر تهران و به طبع مردم نباید نامحرم باشند. ما برای بررسی موضوعات نیاز به داده داریم. همچنین نیاز نیست که ما مرتباً بخواهیم که به ما آمار داده شود. شهرداری باید خود به خود روزانه به شورا گزارش دهد.
غربالگری نیروهای حاضر در میدان باید در اولویت باشد
الهام فخاری عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران با بیان اینکه غربالگری نیروهای حاضر در میدان باید در اولویت باشد، گفت: متأسفانه تصمیمات حمل و نقلی شهرداری متناسب با ظرفیت خدمات شهری نیست و حوزه حمل و نقل بدون هماهنگی شورا، اقداماتی را انجام می‌دهد که اگر ادامه پیدا کند منجر به سؤال از شهردار تهران خواهد شد. وی افزود: لایحه بودجه ۹۹ شهرداری تهران در شرایطی تصویب شد که تناسبی با وضعیت فعلی ندارد و ما هیچ نیرویی برای اداره شهر در سه ماهه اول سال نداریم. در ادامه علی اعطا سخنگوی شورای شهر تهران نیز با تقدیر از عملکرد شهرداری تهران در حوزه اطلاع‌رسانی گفت: ما نمی‌دانیم در حوزه تجهیزات و امکانات، شهرداری تهران با چه چالشی مواجه شده است.
 لازم است معاونت خدمات شهری در این زمینه گزارشی ارائه دهد. وی ادامه داد: بعضاً در دریافت اطلاعات از شهرداری تهران مشکل داریم و حتی بخش‌های مختلف شهرداری نیز نمی‌توانند از یکدیگر اطلاعات بگیرند؛ این موضوع باید به سرعت اصلاح شود. در ادامه افشین حبیب‌زاده عضو شورای شهر تهران از انجام نشدن غربالگری کارگران غیرطرف قرارداد با شهرداری تهران انتقاد کرد و گفت: تعداد نیروهایی که با شهرداری تهران مستقیم قرارداد ندارند اما در صف اول مقابله با کرونا هستند، زیاد است اما نه از این افراد غربالگری می‌شود و نه تجهیزات و امکانات مراقبتی دریافت می‌کنند حتی شنیده شده عیدی و پاداش هم دریافت نکرده‌اند. محمدجواد حق‌شناس رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران نیز از شهردار تهران خواست که به طور جداگانه درباره وضعیت مدیریت شهری در این روزهای کرونایی با مردم صحبت کند و همچنین با انتقاد از شفاف نبودن آمارها، شهرداری تهران آمار مبتلایان و فوت‌شدگان بر اثر کرونا را به طور جداگانه اعلام کند.
 

شاید در نگاه اولیه پرسش فوق مقداری عجیب به نظر برسد که مگر خانواده‌ها هم در موضوع تولید و سرعت بخشی و جهش دادن به تولید کشور می‌توانند مؤثر باشند؟ مگر خانواده، کارگاه یا کارخانه تولیدی است؟ اما اگر نگاهی کارشناسانه و البته کارکردگرایانه به خانواده داشته باشیم، درخواهیم یافت که خانواده به عنوان هسته اولیه تشکیل دهنده جامعه است و اساساً مصرف که مرحله بعد از تولید است در خانواده کلیک می‌خورد و نوع مصرف به تولید جهت می‌دهد. بنابراین با صرف نظر از اقدامات حاکمیتی (مانند گمرک، مالیات، جلوگیری از قاچاق و...) در این موضوع، این خانواده‌ها هستند که با رفتارشان شکل، نوع و میزان مصرف را به جامعه تولیدگر منعکس می‌کنند و بر جهش یا رخوت و رکود تولید تأثیر بسزایی خواهند داشت.
اکنون باید ببینیم که یک خانواده متعهد ایرانی با چه راهکارهایی می‌تواند به تولید کشورش سرعت ببخشد؟
1- ایجاد و تربیت نیروی انسانی. خانواده نخستین محل پرورش نیروی انسانی سالم و مولّد کار است. این خانواده‌ها هستند که یا با تربیت صحیح فرزندانشان انسان‌هایی تولیدگر و عاشق کار تحویل جامعه می‌دهند یا آنکه با اهمال در تربیت، انسان‌هایی تنبل و صرفاً مصرف‌گرا.
2- به کاراندازی ارث، عیدی و هدایا در چرخه تولید. با کمی دوراندیشی به جای نگهداری صرف آن‌ها در کمد و میز یا زیرفرش می‌توان این اموال را به سرمایه و ثروتی برای آینده خانواده تبدیل کرده و به شتاب تولید در کشور هم کمک کرد. طبق گزارش رئیس اتحادیه طلا و جواهر کشور فقط در سال 96 حدود 300 تا 400 تن طلای ساخته شده، توسط مردم خریداری شده و در منازل آنان نگهداری می‌شود که اگر این میزان طلا وارد چرخه صحیح تولید شود آن وقت باید صحبت از جهش تولید در ایران داشت.
3- مدیریت بخردانه. بدون شک کنترل احساس و ندیده گرفتن اظهار نظرهای نامسئولانه اطرافیان در انتخاب الگوی مصرف و خرید کالاها و خدمات، از ویژگی‌های مدیریت اقتصاد خانواده است. در مدیریت بخردانه، اینکه دیگران چه می‌گویند و انگاره‌های فرهنگی، افکار عمومی و عرف چه اجبارهایی را مطرح می‌سازند، باید متأثر از امکانات و ضرورت‌های مادی خانواده و در جهت شکوفایی استعدادها و خلاقیت‌های انسانی آنان قرار گیرد، نه اینکه ماشین‌وار تقلید شود. اگر این رویه معیوب را همه خانواده‌ها در پیش بگیرند باید فاتحه تولید یک کشور را خواند. امام صادق (ع) فرمود: مؤمن یاری کردنش نیکو و خرجش سبک است، زندگی‌اش را خوب اداره می‌کند، از یک سوراخ دو بار گزیده نمی‌شود (یعنی از یک راه دو بار گول نمی‌خورد، بلکه در همان بار اول عبرت می‌گیرد).
4- اصل قراردادن ساده زیستی در زندگی به طوری که افراد عضو خانواده براساس اولویت‌های مورد نیاز حتمی و ضروری خانواده مخارج خود را مدیریت کنند. باید گفت که بین اشراف‌گرایی و نابودکردن تولید داخلی به ویژه تولیدهای خرد، رابطه قاعده‌مند و معناداری وجود دارد.
5- راه‌اندازی کارگاه‌های تولیدی کوچک در خانه. با یک سرمایه اندک به عنوان مثال می‌توان تولیدات پوشاک مانند جوراب و دستکش و... درخانه به راه انداخت.
نتیجه آنکه در شرایط سخت کنونی هرچند مثل همیشه فرهنگ زیربناست لکن از اولویت بخشی مقطعی به اقتصاد نباید فراموش کرد و از بهترین کمک‌های اقتصادی کمک به چرخه تولید کشور خواهد بود و در کشور ما که خانواده به عنوان اصلی‌ترین رکن و تاثیرگذارترین نهاد محسوب می‌شود باید اعضای آن که هرکدام یک عضو از جامعه هستند، اقتصاد جامعه را صرفاً دولتی نبینند بلکه مانند یک عضو جدید او را قلمداد کنند و با راهکارهای فوق از زاویه تولید با او رفتار کنند.